Vlaamse Vereniging voor Entomologie
Flemish Entomological Society

Phegea 43 – 2015


Home | Publicaties | Overzicht
 
Phegea 43 – 2015

Phegea 43 – nummer 1 (1 maart 2015) (Mededelingen)

Larsen K.: Revision of the genus Ditula (Lepidoptera: Tortricidae) with description of a new species
Phegea 43(1): 2–5.
In this paper the genus Ditula Stephens, 1829 is revised. The new species Ditula bartoniana n. sp. from south west Cyprus is described and the taxon Ditula saturana (Turati, 1913) is sunk as a synonym of the common species Ditula angustiorana (Haworth, 1828). The species Ditula joannisiana (Ragonot, 1888) is discussed but for the moment kept in the genus Ditula. The distribution of the genus and the species in the genus is exposed and discussed.
(English) –

Nahirnić A., Jakšić P. & Viborg, A. L.: Colias caucasica balcanica (Pieridae) rediscovered in Montenegro, with additional new records for Serbia
Phegea 43(1): 6–10.
The only two records of Colias caucasica balcanica Rebel, 1901 from Montenegro date from the beginning of the XXth century. During our visit of Mt. Durmitor in 2013, the presence of this species was confirmed for Montenegro. Four new localities for Serbia are provided and the confirmation of two already known localities on Mt. Kopaonik. Wing characteristics of male specimens from Montenegro were compared with those from Greece and Bulgaria. Data on habitats according to EUNIS classification and conservation status as well as distributional map of C. caucasica balcanica in Serbia and Montenegro are given.
(English) –

Coutsis J. G.: Telling apart Euchloe (Elphinstonia) charlonia from Euchloe (Elphinstonia) penia by wing characters and probable records of the former from Asiatic Turkey (Lepidoptera: Papilionoidea, Pieridae)
Phegea 43(1): 11–12.
A wing character is given for differentiating Euchloe (Elphinstonia) charlonia from Euchloe (Elphinstonia) penia, and the possibility that the former may eventually prove to be a member of the Turkish butterfly fauna is discussed.
(English) –

Meert R.: Eerste vondst van Grapholita lobarzewskii (Lepidoptera: Tortricidae) voor België
Phegea 43(1): 13–14.
Grapholita lobarzewskii (Nowicki, 1860) werd op 20 en 27 mei 2014 waargenomen op feromonen voor deze soort te Lebbeke (Oost-Vlaanderen). Aanvankelijk was er enige twijfel omdat deze soort erg lijkt op G. janthinana (Duponchel, 1843). Nauwkeuriger onderzoek bevestigde echter de determinatie en deze soort kan dus toegevoegd worden aan de lijst van Belgische Lepidoptera. Er werden respectievelijk 3 en 18 ex. waargenomen, zodat de soort wellicht talrijker is dan algemeen wordt aangenomen in de entomologische literatuur.
(Nederlands) –

Kolev Z. & Shtinkov N.: Notes on the distribution and conservation status of the Violet Copper Lycaena helle (Lepidoptera: Lycaenidae) in Bulgaria
Phegea 43(1): 15–21.
This paper studies the rare and endangered butterfly Lycaena helle ([Denis & Schiffermüller], 1775) in Bulgaria, reporting two new records for the country, observations on habitat preferences and notes on other potential habitats. A detailed survey of the region shows that the very limited habitat base of the species has been deteriorating at an alarming rate for the last two decades. The causes of threat and proposed measures for conservation and population management are discussed.
(English) –

Spruytte S. & Cuvelier S.: Recente dagvlinderobservaties in West-Vlaanderen (Lepidoptera: Papilionoidea)
Phegea 43(1): 22–24.
In 2011 werd in een tuin te Nieuwkerke-Heuvelland een merkwaardige aberratie van Anthocharis cardamines (Linnaeus, 1758) waargenomen. Eén jaar later, in dezelfde bovengenoemde locatie, zorgde een zwervende Nymphalis polychloros (Linnaeus, 1758) voor een onverwachte eiafzetting. Intussen wordt de opmars van Argynnis paphia (Linnaeus, 1758) en Apatura iris (Linnaeus, 1758) in de provincie West-Vlaanderen bevestigd.
(Nederlands) –

 

Phegea 43 – nummer 2 (1 juni 2015) (Mededelingen)

Garrevoet T., Garrevoet J. & Garrevoet W.: On the knowledge of Bembecia hofmanni with description of the female (Lepidoptera: Sesiidae).
Phegea 43(2): 26–30.
During several expeditions in Turkey, in one locality, numerous specimens of Bembecia hofmanni Kallies & Špatenka, 2003 were lured with pheromones. A thorough search in the biotope resulted in the discovery of the hitherto unknown female of this species. The female is described here and depicted together with the genitalia structures of both sexes. Additionally, a second locality 450 km further to the west was discovered. A possible hostplant is given and illustrated.
(English) –

Ghavalas N., Anastassiu H. T., Coutsis J. G. & Mastorakis A.: New reports regarding the distribution of several Nymphalid butterflies (Lepidoptera) in Greece.
Phegea 43(2): 31–34.
In this paper, hitherto unknown distribution data regarding L. camilla, M. aurelia, E. aurinia and A. metis in Greece are presented for the first time in literature. The new reports are a result of intense field work by the authors in rarely visited, remote locations in northern Greece. The new observations may also be attributed to range expansion of the aforementioned species over the last few years.
(English) –

Troukens W.: Pseudocistela ceramboides (Coleoptera: Tenebrionidae) aan de westrand van Brussel.
Phegea 43(2): 34–35.
De auteur bespreekt de vangst van twee exemplaren Pseudocistela ceramboides (Linnaeus, 1761) in een lichtval te Dilbeek (VB). Deze kever lijkt tamelijk ongewoon in België. Details over de verspreiding en biologie worden gegeven.
(Nederlands) –

Sierens T.: De macro-nachtvlinderfauna (Lepidoptera) van de Belgische kust.
Phegea 43(2): 36–44.
Dit artikel bevat het resultaat van 7 jaar inventarisaties van de macro-nachtvlinderfauna in natuurreservaten aan de Vlaamse kust in België (2007–2014). Ook de resultaten van andere (historische en hedendaagse) inventarisaties worden besproken. Een beschrijving van de verschillende kust-ecotopen wordt gevolgd door een korte vergelijking met de stand van zaken in Nederland. Vele soorten van open graslanden blijken een (belangrijke) achteruitgang te vertonen, terwijl typische soorten voor bos- en struweelvegetatie erop vooruit gaan.
(Nederlands) – S1.

Van de Weyer G.: Het genus Bellardia (Diptera: Calliphoridae) in de Belgische fauna met bespreking van twee nieuwe soorten voor de Belgische lijst.
Phegea 43(2): 45–46.
Bellardia bayeri (Jacentkovský, 1937b) en Bellardia vespillo (Fabricius, 1794) worden nieuw gemeld voor de Belgische fauna. De vertegenwoordigers van het genus Bellardia in België worden besproken.
(Nederlands) –

Troukens W.: Paromalus parallelepipedus (Coleoptera: Histeridae) aan de westrand van Brussel).
Phegea 43(2): 47–48.
Op 23 mei 2014 werd te Beersel (Vlaams-Brabant, België) in een bierval een exemplaar gevangen van Paromalus parallelepipedus (Herbst, 1792). Dit spiegelkevertje is bekend in gans Europa en leeft onder schors van dode naald- en loofbomen waar het jacht maakt op Scolytinae.
(Nederlands)

 

Phegea 43 – nummer 3 (1 september 2015) (Mededelingen)

Wullaert S.: Melding van minerende en andere zeldzame Lepidoptera in België met 10 nieuwe soorten voor de Belgische fauna (Nepticulidae, Tineidae, Momphidae, Cosmopterigidae, Gelechiidae, Tortricidae en Geometridae).
Phegea 43(3): 50–63.
De volgende 10 soorten worden als nieuw voor de Belgische fauna gemeld: Bohemannia pulverosella (Stainton, 1849) (Nepticulidae), voor het eerst gevonden door Willem Ellis maar nooit eerder gemeld; Trifurcula eurema (Tutt, 1899) (Nepticulidae), bladmijnen op Lotus corniculatus gevonden door Guido De Prins te Durbuy op 28.ix.2013; Trifurcula cryptella (Stainton, 1856) (Nepticulidae), bladmijnen op Lotus corniculatus gevonden door Zoë Vanstraelen en Steve Wullaert te Gellik op 06.x.2013; Mompha bradleyi Riedl, 1965 (Momphidae), gevangen door Pieter Blondée te Ename op 17.iv.2012; Syncopacma vinella (Bankes, 1898) (Gelechiidae); verscheidene mijnen op Genista tinctoria gevonden door de bladmijnenwerkgroep te Durbuy op 10.x.2012; Tinea dubiella (Stainton, 1859) (Tineidae), enkele imago’s gevangen door Zoë Vanstraelen en Steve Wullaert binnenshuis te Genk op 27.vi.2014; Nemapogon ruricolella (Stainton, 1849) (Tineidae), 1 ex. gevangen door Steve Wullaert te Moerbeke op 06.vi.2009; Cydia illutana (Herrich-Schäffer, 1851) (Tortricidae), 1 ex. gevangen door de bladmijnenwerkgroep te Ploegsteert op 29.v.2010; Sorhagenia janiszewskae Riedl, 1962 (Cosmopterigidae), 1 ex. gevangen door de bladmijnenwerkgroep te Ename in Bos t’Ename op 10.viii.2013; Lampropteryx otregiata (Metcalfe, 1917) (Geometridae), 1 ex. gevangen door de Baldmijnenwerkgroep te Durbuy op 16.v.2015.
(Nederlands) –

Cuvelier S. & Rowlings M.: Notes and recent observations concerning Borbo borbonica (Lepidoptera: Hesperiidae) in Andalucía (Spain).
Phegea 43(3): 64–69.
Borbo borbonica (Boisduval, 1833) is reported, for the second time and in a new locality, from the province of Málaga. An important extension to the range of B. borbonica in the province of Cádiz is also provided. Localities visited during directed field surveys but where B. borbonica was absent are also documented. A new nectar plant, Dittrichia viscosa (Asteraceae), is documented and figured. It may be possible that B. borbonica is rapidly expanding its range but it cannot be precluded that it has been overlooked in the past. To have a better understanding of the population dynamics of this species, monitoring during coming years and in larger parts of Andalucía is needed.
(English) –

Goossens R., Meert R., Cattelain Ph., Verhelst L., Daelemans E. & Vancutsem J.: Onderzoek naar de verspreiding van wespvlinders in het oosten van Oost-Vlaanderen met behulp van feromonen in 2013 en 2014 (Lepidoptera: Sesiidae).
Phegea 43(3): 70–80.
In 2013 en 2014 werden van mei tot augustus in het oosten van Oost-Vlaanderen en aangrenzende provincies op een aantal plaatsen wespvlinders gelokt met feromonenvallen waarbij specifieke feromoonsamenstellingen werden gebruikt voor de onderzochte soorten. Deze vangstmethode is zeer effectief. 446 exemplaren van in totaal acht soorten werden gevangen (zie tabel 2): Synanthedon myopaeformis (Borkhausen, 1789) (appelglasvlinder), S. tipuliformis (Clerck, 1759) (bessenglasvlinder), S. formicaeformis (Esper, 1783) (wilgenwespvlinder), S. vespiformis (Linnaeus, 1761) (eikenwespvlinder) S. spheciformis ([Denis & Schiffermüller], 1775) (elzenwespvlinder), Paranthrene tabaniformis (Rottemburg, 1775) (populierenwespvlinder), Pennisetia hylaeiformis (Laspeyres, 1801) (frambozenglasvlinder) en Sesia apiformis (Clerck, 1759) (hoornaarvlinder). Vooral voor de eikenwespvlinder, de berkenwespvlinder (nog niet gevonden), de elzenwespvlinder en de frambozenglasvlinder lijkt verder onderzoek naar de (eventuele) verspreiding in Oost-Vlaanderen nuttig. Naast de waarnemingen met feromonen, werden ook op enkele plaatsen larven en poppen gevonden van Sesia bembeciformis (Hübner, [1806]) (de gekraagde wespvlinder).
(Nederlands) –

Zilli A. & Pavesi F.: New or little known Pyraloids from Italy (Lepidoptera: Pyraloidea).
Phegea 43(3): 81–96.
Faunistic, ecological, biogeographical and taxonomic remarks on 37 species of Pyraloidea (Pyralidae, Crambidae) occurring in Italy are given. Seven of them are recorded for the first time from Italy, namely Aphomia foedella, Hypotia muscosalis, Stemmatophora rungsi, Phycita diaphana, Evergestis alborivulalis, Euclasta splendidalis and Aglossa (Aglossa) rubralis, the last being also new to the European fauna. Full data about the presence of Scoparia ganevi in Italy are provided, and Evergestis nomadalis in the Italian Peninsula is confirmed. The occurrence of Aglossa (Aglossa) asiatica or a close relative in Sardinia is shown. Several other species are firstly recorded from at least a main Italian geographic district. Records presented for Herpetogramma licarsisalis, Spoladea recurvalis and Cathayia insularum, all of economic importance, contribute to assess the routes of colonization in Italy of these invasive species, the last of which trophically linked to ornamental palms. Study of the types of Titanio cinerealis Della Beffa, 1941 showed that the relevant name neither enters into synonymy with Metaxmeste phrygialis (Hübner, 1796) nor refers to any species of Metaxmeste Hübner, 1825, but it is a junior synonym of Orenaia helveticalis (Herrich-Schäffer, 1851) (syn. n.). Finally, following the bizarre phenomenon of Metaxmeste phrygialis in the Italian peninsula more closely resembing in facies M. schrankiana than alpino-european M. phrygialis, the name M. phrygialis aprutialis Costantini, 1923 is reinstated as of a valid subspecies (new rank).
(English) –

 

Phegea 43 – nummer 4 (1 december 2015) (Mededelingen)

De Prins W., Steeman C. & Sierens T.: Interessante waarnemingen van Lepidoptera in België in 2014 (Lepidoptera).
Phegea 43(4): 98–103.
Enkele nieuwe provinciegegevens en andere interessante waarnemingen van Lepidoptera in 2014 worden gemeld. Enkele oudere gegevens worden eveneens vermeld. De hele lijst is alfabetisch gerangschikt. De gebruikte nomenclatuur is in overeenstemming met Fauna Europaea (www.faunaeur.org).
(Nederlands) –

Vermandel E. & Vliegenthart A.: Trekvlinders in de Benelux in 2014 (Lepidoptera).
Phegea 43(4): 104–109.
Verslag over de trekvlinders in 2014 in België, Nederland en het Groothertogdom-Luxemburg. Een verkorte versie in het Frans en Engels wordt achteraan toegevoegd.
(Nederlands) –

De Groote D. & De Prins W.: Schiffermuelleria schaefferella (Lepidoptera: Oecophoridae) nieuw voor de Belgische fauna.
Phegea 43(4): 110–111.
Op 12 juni 2015 werd te Kluisbergen (Oost-Vlaanderen) een exemplaar van Schiffermuelleria schaefferella (Linnaeus, 1758) gefotografeerd en verzameld, leg. J. Dewolf & D. De Groote, coll. W. De Prins. Details betreffende recente waarnemingen in de omringende landen, levenswijze en verspreiding worden gegeven.
(Nederlands) –

Slootmaekers D. & De Prins W.: Monochroa suffusella (Lepidoptera: Gelechiidae, Gelechiinae), new to the Belgian fauna.
Phegea 43(4): 112–114.
On June 20th, 2015 several specimens of Monochroa suffusella (Douglas, 1850) were netted in Kalmthout (prov. Antwerp, Belgium). This is the first record of this species for Belgium. Information on the geographical distribution and biology of the species is provided as well as an examination of the genitalia.
(English) –

Sierens T. & Van de Kerckhove O.: Het Euxoa tritici-complex in België: één, twee of drie soorten? (Lepidoptera: Noctuidae).
Phegea
43(4): 115–120.
Euxoa tritici
(Linnaeus, 1761) is een erg variabele soort die recent gesplitst werd in een aantal morfologisch erg gelijkende soorten. Volgens een steeds toenemend aantal auteurs komen er in West-Europa drie soorten voor: Euxoa tritici, Euxoa nigrofusca (Esper, 1788) en Euxoa eruta (Hübner, 1817). Er blijken nochtans te weinig bewijzen te zijn om deze taxa tot soortstatus te verheffen. Een analyse van de motten uit een hele reeks lokaliteiten in Vlaanderen (België) en Nederland (1987–2014) levert geen duidelijke ondersteuning aan de splitsing van Euxoa tritici in drie soorten in de Lage Landen.
(Nederlands) –

 

Phegea 43 – 2015