Phegea 49 – nummer 1 (1 maart 2021) (Nieuwsbrief/Newsletter)
Meert R.: Eupoecilia sanguisorbana (Lepidoptera: Tortricidae) new to the Belgian fauna.
Phegea 49(1): 2–5.
During a targeted search on 6 August 2018, 5 larvae of Eupoecilia sanguisorbana (Herrich-Schäffer, 1856) were observed in the Nature Reserve "Vallée de la Holzwarche" in Büllingen (Province of Liège). These are the first records of this species in Belgium. The larvae were found in the flower heads of great burnet (Sanguisorba officinalis). In 2019–2020 a breeding experiment revealed that this species is partially bivoltine in Belgium. In this article general information about E. sanguisorbana is given and these first Belgian observations are described and illustrated in detail.
(English) – 
Meert R.: Additional information about the bionomics of Apodia bifractella (Lepidoptera: Gelechiidae) in South Europe.
Phegea 49(1): 6–9.
In early July 2019 some larvae of Apodia bifractella (Duponchel, 1843) were found in fresh flowerheads of Inula montana in southern France (Département du Gard). Some larvae produced adult moths in August of the same year. Others appeared only after hibernation. Both the host plant and the occurrence of a partial second generation are new data concerning the bionomics of this species.
(English) –
Troukens W.: De aaskoprakever, Necrobia violacea (Coleoptera: Cleridae),
in de Benelux.
Phegea 49(1): 10–13.
Naar aanleiding van een lichtvangst van Necrobia violacea (Linnaeus, 1758) op 3.vi.2019 te Anderlecht (Brussels Hoofdstedelijk Gewest), besloot de auteur een studie te maken over de biologie en de verspreiding van dit kevertje in de Benelux. Dit mierkevertje is een kosmopoliet. Men vindt hem op kadavers, op huiden, knoken en in compost. Hij maakt er jacht op vliegenmaden en andere larven. In de Benelux is N. violacea nergens zeldzaam.
(Nederlands) –
Couckuyt J. & Jonckheere K.: Inventarisatie van dag- en nachtvlinders (Lepidoptera) in het departement Cher (Frankrijk) in de periode van 27–31 juli 2020.
Phegea 49(1): 14–29.
Tijdens de laatste week van juli 2020 werd een inventarisatie van dag- en nachtvlinders uitgevoerd door 11 leden van de VVE WG Dagvlinders en de nachtvlinderwerkgroep Waasland in het Franse departement Cher. De focus lag op de streek van Sainte-Montaine, maar ook andere regio's in de Cher werden bezocht. Doel was om een actuele lijst op te stellen van soorten die actief waren tijdens deze periode van het jaar. Tijdens deze 5-daagse inventarisatie werden diverse biotopen in het departement Cher bezocht en ondanks de zeer warme en droge weersomstandigheden werden in totaal 58 soorten dagvlinders waargenomen. Voor de groep nachtvlinders werden in totaal 101 soorten gevonden tijdens een nachtelijke inventarisatie waaronder 41 nieuwe soorten voor de streek van Sainte-Montaine.
(Nederlands) – [S1-dagvlinders] [S2-nachtvlinders] [S3-kevers] [S4-libellen].
Valkov R.: On the importance of inconspicuous flowering plants – how a "noxious weed" sustains valuable insects.
Phegea 49(1): 30–46.
The importance of floral diversity in providing a source of nectar and pollen for insects in the context of modern agricultural practice is a subject of continuous debate in search of a favourable compromise. The precise role of flowering plants and their value as vital determinants of ecologically sustainable agricultural landscapes remains underestimated. Not only are the consequences of removing inconspicuous herbaceous plants often overlooked, to the detriment of beneficial insects, but current lack of knowledge can result in commercially significant negative effects. This study focuses on the importance of the plant species Common Field Speedwell Veronica persica Poir. and Ivy-Leaved Speedwell Veronica hederifolia Linn. subspp. hederifolia and lucorum (Klett & Richt.) to insects. The survey has been conducted in a privately owned garden in Bulgaria. It shows that Veronica plants provide a reliable source of nectar and pollen to a large number of beneficial insects and produced a comprehensive species list, accompanied by numerous photographs captured over a short period of time. The site where data were collected is relatively undisturbed by human activity, which helps in obtaining more accurate, spontaneous and unbiased information. In addition to the commercial scouting of the possible use of the plant genus Veronica, encouraging studies on these plants is highlighted as a possible means of reversing declines in insect populations.
(English) –
De Prins G.: Hydriris ornatalis (Lepidoptera: Crambidae: Spilomelinae) nieuw voor de Belgische fauna.
Phegea 49(1): 47–48.
Op 08 augustus 2020 werd in een skinnerval, opgesteld in een achtertuin te Merksem (AN) een nieuwe soort voor België ontdekt, nl.: Hydriris ornatalis (Duponchel, 1832). Dit is de eerste maal dat deze soort voor België gemeld wordt.
(Nederlands) –
Phegea 49 – nummer 2 (1 juni 2021) (Nieuwsbrief/Newsletter)
Steeman C. & Sierens T.: Interessante waarnemingen van Lepidoptera in België in 2020.
Phegea 49(2): 50–57.
Nieuwe provinciegegevens en andere interessante waarnemingen van Lepidoptera in 2020 worden gemeld. Ook enkele oudere gegevens worden meegedeeld. De hele lijst is alfabetisch gerangschikt. Systematiek en nomenclatuur volgens de Catalogue of the Lepidoptera of Belgium (De Prins & Steeman 2020). Verschillende nieuwe soorten voor de Belgische fauna worden vermeld: Dryobota labecula, Hydriris ornatalis, Leucania loreyi, Thera cupressata, Trigonophora flammea, Zimmermannia atrifrontella, Z. liebwerdella.
(Nederlands) –
Troukens W.: Chrysolina americana (Coleoptera: Chrysomelidae) in de Benelux: een stand van zaken.
Phegea 49(2): 58–60.
Chrysolina americana (Linnaeus, 1758) is een antropogeen uit Zuid- en Centraal-Europa. Met behulp van de mens is hij omstreeks de eeuwwisseling de Benelux gaan koloniseren. Dit goudhaantje vindt men vooral in voortuinen op lavendel, één van zijn waardplanten. De kevers planten zich voort in de lente en in het begin van de herfst. Imago’s en larven worden het ganse jaar waargenomen. In de moestuin kunnen zij vraatschade aanrichten aan rozemarijn en salie.
(Nederlands) –
Coutsis J. G. & Benyamini D.: About the recent transfer of the species-group taxon floccifera and its closest relatives from the genus Carcharodus to the genus Muschampia (Lepidoptera: Hesperiidae, Pyrginae).
Phegea 49(2): 61–66.
The taxonomic history of skippers usually placed in the genus Carcharodus is surveyed, and the recent transfer to the genus Muschampia of the species-group taxon C. floccifera and its closest relatives (apart from C. alceae and C. tripolina) is discussed and questioned on the basis of extensive genitalia character differences detected in both sexes between C. floccifera and its kin, and M. proto (= type species of the genus Muschampia).
(English) –
Wullaert S.: Resultaat van de excursies naar Les Anciennes Briqueteries de Rome, Durbuy, 2012–2017 (Lepidoptera).
Phegea 49(2): 67–72.
Tijdens 14 excursies van de Werkgroep Bladmineerders van de Vlaamse Vereniging voor Entomologie naar het Natagora natuurreservaat Les Anciennes Briqueteries de Rome te Durbuy (LX) werden 855 soorten Lepidoptera vastgesteld. Dat is uitzonderlijk veel voor een 8 ha groot gebied middenin een ruimere omgeving van bewoning, akkers en versnipperde bosresten. Dit artikel bevat gegevens over de geologie en de geschiedenis van het gebied en een overzicht van de meest opmerkelijke soorten Lepidoptera.
(Nederlands) –
Hoffmann O.: Grote aantallen eitjes van de eikenpage (Favonius quercus) (Lepidoptera: Lycaenidae) gevonden op Amerikaanse eik
(Quercus rubra).
Phegea 49(2): 73–77.
Na het snoeien van een volgroeide Amerikaanse eik (Quercus rubra) in een tuin te Waasmunster (België, OV) werd het snoeiafval gecontroleerd op eitjes van de eikenpage (Favonius quercus). Er bleken meer dan 80 eitjes te zijn afgezet, vooral op de oostzijde (ochtendzon) van de boom.
(Nederlands) –
Steeman C.: Cnephasia cupressivorana (Lepidoptera: Tortricidae, Cnephasiini), nieuw voor de Belgische fauna.
Phegea 49(2): 78–80.
Op 13 mei 2019 werden de eerste twee exemplaren van Cnephasia cupressivorana (Staudinger, 1871) voor België verzameld te Finnevaux (NA). Op 3 verschillende data in mei 2020 werden er op dezelfde locatie nog 15 andere exemplaren verzameld. Deze soort wordt hier voor het eerst uit België vermeld.
(Nederlands) –
Peeters I. & Scheers K.: Report and comments on introduced Carabus species of the subgenus Chrysocarabus (Coleoptera: Carabidae) in Belgium.
Phegea 49(2): 81–86.
The authors report on the occurrence of introduced populations of non-native taxa belonging to the subgenus Chrysocarabus Thomson, 1875 in Belgium. More information is provided regarding the species and habitats.
(English) –
Peeters A. & De Prins G.: Pseudobissetia terrestrellus (Lepidoptera: Crambidae) nieuw voor de Belgische fauna.
Phegea 49(2): 87–89.
Op 3 juni 2020 werden in een skinnerval in een tuin te Schoten (Antwerpen) twee exemplaren van een nieuwe soort voor België ontdekt, nl.: Pseudobissetia terrestrellus (Christoph, 1885). Een derde exemplaar werd in dezelfde tuin gevangen op 8 juni 2020. Dit is de eerste maal dat deze soort voor België gemeld wordt.
(Nederlands) –
Valkov R.: Saproxylic insect fauna – Dasycera oliviella (Lepidoptera: Oecophoridae) seen as a meaningful habitat quality indicator.
Phegea 49(2): 90–95.
Saproxylic insects are inextricably associated with woodland habitats, often with assigned conservation designations. The presence of rare saproxylic insects that are characteristic to a given habitat type emphasises the ecological importance of the naturally occurring process of wood decay. This is the first record of the diurnal micro-moth Dasycera oliviella (Fabricius, 1794) in North-West Bulgaria that includes field notes on the behaviour and feeding preferences of the adult moth, seen in nature. Other rare European insect species, found in the same sampling site where D. oliviella was recorded, are mentioned to reinforce the importance of perceiving any habitat as a potentially vulnerable ecologically interconnected entity. The paper also emphasizes the irreparable damage to insect populations brought about by anthropogenic activity in sensitive habitats, the establishment of which requires many years of undisturbed plant-insect interaction. Problems connected with the deficiency of research data when studying Microlepidoptera are also discussed.
(English) –
Phegea 49 – nummer 3 (1
september 2021) (Nieuwsbrief/Newsletter)
De Prins J.: Editorial. DNA barcoding and authorship in taxonomy.
Phegea 49(3): 98–99.
New times bring different methods and different approaches on how we study insect biodiversity. Many members of the Flemish Entomological Society actively participate in different DNA barcoding-related projects. Also, many of them exchanged their entomological nets with sophisticated digital cameras and became very enthusiastic recorders of distribution data, biological and morphological traits among insects.
The Editor-in-chief of Phegea asked several questions about morphology and molecules, DNA barcoding and authorship to the Director of the OD Taxonomy and Phylogeny of the RBINS, Head of the Joint Experimental Molecular Unit, Prof. Thierry Backeljau. Our correspondence is presented for the attention of the members of the VVE.
(English) –
Troukens W.: Vier nieuwe rouwtorretjes (Coleoptera: Tenebrionidae) aan de westrand van Brussel.
Phegea 49(3): 100–103.
Onlangs werden vier nieuwe Tenebrionidae gevonden aan de westrand van Brussel: Mycetochara linearis (Illiger, 1794), Corticeus linearis (Fabricius, 1790), Tribolium castaneum (Herbst, 1797) en Tribolium confusum Jacquelin du Val, 1861. De eerste soort leeft in vermolmd hout; de tweede in vraatgangen van bepaalde Scolytinae. De twee andere soorten zijn kosmopolieten en gevreesde voorraadinsecten die zich voortplanten in graan- en meelproducten. De Tribolium-soorten hebben een korte ontwikkelingscyclus maar zorgen voor verscheidene generaties per jaar.
(Nederlands) –
Valkov R.: Choreutis nemorana (Lepidoptera: Choreutidae) — first record in Bulgaria.
Phegea 49(3): 104–108.
On 11 October 2009 an interesting moth was observed in a private property in the town of Byala Slatina, 43°28’N, 23°56’E. The specimen, never seen before in Bulgaria, was identified as the diurnal species Choreutis nemorana (Hübner, 1799) known as the Fig-tree Skeletoniser moth. This paper provides a general description of the appearance and behaviour of the adult form, based on personal observation in the author’s garden; photographic material, obtained at the time the record was made, is also included.
(English) –
Wullaert S.: Resultaten van de Werkgroep Bladmineerders uit 2019 en 2020 met meldingen van 9 nieuwe soorten voor de Belgische fauna (Elachistidae, Cosmopterigidae, Gelechiidae, Noctuidae, Tineidae en Tortricidae).
Phegea 49(3): 109–124.
Belangrijke meldingen van nieuwe soorten voor de Belgische fauna worden meegedeeld. Deze zijn allemaal bevestigd door onderzoek van de genitalia en/of DNA COI-gegevens en zijn als volgt: 1. Elachista tengstromi Kaila, Bengtsson, Šulcs & Junnilainen, 2001 (Elachistidae), 1 ex. te Elsenborn (LG) op 09.viii.2019. 2. Sorhagenia lophyrella (Douglas, 1846) (Cosmopterigidae), 1 ex. te Stockay (LG) op 15.vi.2019. 3. Neofriseria singula (Staudinger, 1876) (Gelechiidae), 4 ex. te Arlon (LX) op 13.viii.2016. 4. Xenolechia aethiops (Humphreys & Westwood, 1845) (Gelechiidae), 1 ex. te Houthalen (LI) op 14.iv.2020. 5. Caradrina flavirena (Guenée, 1852) (Noctuidae), 1 ex. te Aywaille (LG) op 12.ix.2020. 6. Infurcitinea albicomella (Stainton, 1851) (Tineidae), 1 ex. te Furfooz (NA) op 27.vi.2020. 7. Epinotia cinereana (Haworth, 1811) (Tortricidae), 1 ex. te Arlon (LX) op 13.viii.2016. 8. Dichrorampha consortana Stephens, 1852 (Tortricidae), 1 ex. te Latour (LX) op 26.v.2019. 9. Pammene suspectana (Lienig & Zeller, 1846) (Tortricidae), 1 ex. te Torgny (LX) op 1.viii.2020.
(Nederlands) –
Steeman C.: Phyllonorycter hostis (Lepidoptera: Gracillariidae, Lithocolletinae), nieuw voor de Belgische fauna.
Phegea 49(3): 125–128.
Op 09 mei 2020 werd het eerste exemplaar van Phyllonorycter hostis Triberti, 2007 voor België verzameld te Finnevaux (NA). Deze soort wordt hier voor het eerst uit België vermeld.
(Nederlands) –
Cuvelier S.: “The Butterflies of Greece” anno 2021: new evidence or business as usual?
Phegea 49(3): 129–133.
A review of the new version (2021) of “The Butterflies of Greece” by Lazaros Pamperis is presented. A comparison is made with the previous versions (2009 & 2018). Is this a new landmark making the new information a source of additional and more reliable data for Greece? The increased number of records (60%) and geographical coverage (30%) is important. It is regrettable that the reliability of the data remains unsatisfactory.
(English) –
Konečný K. & Stonavský K.: New data discovered in the last five years on Lepidoptera (Rhopalocera), which are rare in south-western Bulgaria.
Phegea 49(3): 134–137.
The authors present data on the occurrence and observation of Lepidoptera (Rhopalocera) in south-western Bulgaria during five years of research.
(English) –
Anastassiu H. T. & Intzidou Ch.: A rare form of Pseudochazara graeca with white spots on the forewings (Lepidoptera: Nymphalidae, Satyrinae).
Phegea 49(3): 138–140.
A rare form of Pseudochazara graeca with white spots on the forewings is presented for the first time, posing questions on the validity of alleged records of Pseudochazara amymone from Greece. Illustrations of a captured specimen, along with a supplementary record found in the Internet are provided.
(English) –
Phegea 49 – nummer 4 (1 december 2021) (Nieuwsbrief/Newsletter)
De Prins J.: Editorial. Citizen scientists as effective collaborators in different disciplines of environmental sciences.
Phegea 49(4): 146.
The achievements in entomological science largely depend on gathering and synthesizing the heterogenous data on species diversity as well as incorporating species and taxa concepts into newly developed models and paradigms. Citizen scientists have proved that collaborative work in that field is extremely effective when conducted among groups of highly motivated persons.
(English) –
Couckuyt J.: Is de spectaculaire uitbreiding van het Kaasjeskruiddikkopje Carcharodus alceae (Lepidoptera: Hesperiidae) in de Lage Landen het gevolg van de klimaatverandering?
Phegea 49(4): 147–178.
In dit artikel wordt de verspreiding van Carcharodus alceae (Esper, 1780), het Kaasjeskruiddikkopje, in de Lage Landen (Vlaanderen en Nederland) in beeld gebracht. De gegevens uit Wallonië, de buurlanden Groothertogdom Luxemburg, de grensregio’s van Duitsland en Frankrijk, werden mee opgenomen om het totale plaatje uit dit deel van Europa zo compleet mogelijk te maken. De gegevens over het Kaasjeskruiddikkopje werden verzameld uit diverse bronnen en volgens bepaalde perioden op een verspreidingskaart uitgezet om de bewegingen van deze soort in kaart te brengen doorheen de gekende geschiedenis. De verzamelde gegevens situeren zich in de periode vanaf de eerste vermeldingen in 1830 tot en met het jaar 2020. Op grafieken van het KMI (België) en KNMI/Labrijn (Nederland) werden deze gegevens volgens bepaalde perioden geprojecteerd om de relatie met de parameters klimaatverandering en temperatuur doorheen deze periode aan te tonen.
(Nederlands) –
Couckuyt J., Van de Velde Ph. & Vermeulen T.: DNA-bevestigde waarnemingen van de gele luzernevlinder, Colias hyale (Lepidoptera: Pieridae), voor Vlaanderen.
Phegea 49(4): 179–188.
Het jaar 2018 werd gekenmerkt door een opvallende trekbeweging van het genus Colias in het noorden van Vlaanderen (Steeman et al. 2019, Maes et al. 2021). Er werden niet enkel exemplaren van Colias croceus (Geoffroy, 1785), de Oranje luzernevlinder waargenomen maar ook bleekgele Colias. Heden komen in België slechts 2 soorten daarvoor in aanmerking, namelijk Colias hyale (Linnaeus, 1758), de gele luzernevlinder en Colias alfacariensis Ribbe, 1905, de zuidelijke luzernevlinder. Meerdere exemplaren werden tijdens de maanden juli en augustus 2018 met een vlindernet gevangen en bevestigd door mtDNA-barcodingonderzoek. Het is de enige methode om 100% zekerheid te verkrijgen in het adulte stadium tussen deze 2 bleke Colias-soorten. Onder voorbehoud zijn dit de eerste exemplaren van Colias hyale die op deze manier zijn bevestigd voor Vlaanderen.
(Nederlands) –
Valkov R.: A contribution to the knowledge of Choreutidae in Bulgaria – first records of Tebenna micalis (Mann, 1857) and Tebenna bjerkandrella (Thunberg, 1784)
Phegea 49(4): 189–192.
Studies on the diversity of choreutid entomofauna in Bulgaria have not been reported hitherto in the entomological literature. This paper provides information on the first sightings of two species, new to Bulgaria. Appearance and behaviour of the adults, based on personal observation in the author’s garden (43°28’N, 23°56’E), are described. Photographic material is also included. The paper draws attention to the importance of detailed studies of moth species that are clearly expanding their range.
(English) –
