Phegea 50 – nummer 1 (1 maart 2022) (Nieuwsbrief/Newsletter)
De Prins J.: Editorial. Two urgent topics: climate change and biodiversity loss.
Phegea 50(1): 2–3.
For quite some time, there has been an active discussion on two urgent topics: climate change and biodiversity loss. Regarding climate change and biodiversity issues we observe the convergence of multiple trends. An interesting practical solution for these devastating environmental problems advocated by our members lies in the digitalization of our everyday life. Artificial Intelligence firmly entered into the entomological practice.
(English) – 
John E. & Coutsis J.: Observations suggesting extended pupal diapause in Pontia chloridice (Hübner, [1813]) (Lepidoptera: Pieridae, Pierinae) in Cyprus and Greece.
Phegea 50(1): 4–8.
The autumn disappearance of Pontia chloridice from known sites in Cyprus suggests an ability of the species to remain in facultative pupal diapause during periods of unfavourable conditions, as is known with at least one other congeneric species. It is thought that P. chloridice is not migratory in the eastern Mediterranean, and that populations in Cyprus and NE Greece do not depend on reinforcement from immigration.
(English) –
Wullaert S., Thoen E., Pottier J. & Recour R.: 'Vallei van de Holzwarche' te Rocherath (LG), Lepidoptera-hotspot met bespreking van zeldzame, eerder gevonden nieuwe soorten voor België en drie nieuwe soorten voor de Belgische fauna (Epermeniidae en Gelechiidae).
Phegea 50(1): 9–26.
De biodiversiteit binnen het natuurreservaat ‘Holzwarche’ te Rocherath wordt besproken en belangrijke meldingen van zeldzame en nieuwe soorten voor de Belgische fauna worden meegedeeld. De nieuwe soorten voor België zijn: 1. Epermenia aequidentellus (E. Hofmann, 1867), 1 ex. te Rocherath (LG) op 09.viii.2019, determinatie bevestigd door zowel genitaalpreparatie als DNA-onderzoek; 2. Ochromolopis ictella (Hübner, 1813), 1 ex. te Rocherath (LG) op 13.vii.2018; 3. Bryotropha boreella (Douglas, 1851), 1 ex. te Arlon (LX) op 17.vi.2017, 1 ex. te Rocherath (LG) op 23.vii.2020 en verschillende exemplaren te Rocherath (LG) op 08.viii.2020, determinatie bevestigd door zowel genitaalpreparatie als DNA-onderzoek.
(Nederlands) –
Meert R.: Sesia apiformis (Lepidoptera: Sesiidae) living in Populus root suckers.
Phegea 50(1): 27–32.
Larvae, pupae and feeding signs of Sesia apiformis (Clerck, 1759), hornet moth, are mostly found under the bark at the base of trunks and in nearby roots of different species of Populus. Less often, they complete their development inside thin roots and root suckers of suitable host trees. Some of these observations are described, illustrated and compared to a few other insect larvae that can be found in Populus root suckers.
(English) –
Troukens W. & Ignace D.: Omonadus bifasciatus (Rossi, 1792) en Notoxus trifasciatus Rossi, 1792 (Coleoptera: Anthicidae): twee nieuwe snoerhalskevers
voor de Belgische keverfauna.
Phegea 50(1): 33–36.
In oktober 2018 werd een exemplaar gevangen van Omonadus bifasciatus (Rossi, 1792) te Strépi-Bracquegnies (Henegouwen). In juni 2021 werden tientallen exemplaren gevonden van Notoxus trifasciatus Rossi, 1792 te Courcelles (Henegouwen). Dit zijn warmteminnende keversoorten die inheems zijn in Centraal- en Zuid-Europa, Noord-Afrika en Klein-Azië. De eerste soort wordt ook gevonden in Zuid-Engeland. Tot op heden waren beide soorten nog onbekend in de Benelux.
(Nederlands) –
Troukens W.: Snoerhalskevers (Coleoptera: Anthicidae) aan de westrand van Brussel.
Phegea 50(1): 37–43.
Anthicidae zijn kleine, slanke kevers die men meestal kan aantreffen in rottend plantenmateriaal en op bloemen. Deze familie telt wereldwijd ongeveer 3500 soorten, maar is vooral aanwezig in de tropen. In België zijn met zekerheid slechts 9 soorten bekend waarvan 6 aan de westrand van Brussel. Dat zijn: Notoxus monoceros (Linnaeus, 1760), Omonadus floralis (Linnaeus, 1758), Omonadus formicarius (Goeze, 1777), Stricticollis tobias (Marseul, 1879), Anthicus antherinus (Linnaeus, 1760) en Anthelephila caeruleipennis (La Ferté-Sénectère, 1847). Deze laatste is een adventief uit het westelijk Middellandse Zeegebied.
(Nederlands) –
de Bree E., Mortelmans J. & Vantieghem J.: Exaireta spinigera (Wiedemann, 1830) (Diptera: Stratiomyidae) in Belgium.
Phegea 50(1): 44–46.
The soldier fly Exaireta spinigera (Wiedemann, 1830) is reported for the Belgian fauna. The native range of the species is Australia (Woodley 2001). Sightings of E. spinigera in Belgium since the first records in 2013 have increased markedly and the species has spread from the city of Gent to the coast.
(English) –
Phegea 50 – nummer 2 (1 juni 2022) (Nieuwsbrief/Newsletter)
Veraghtert W., Sierens T. & Maes D.: Editoriaal. Naar een Rode Lijst en één Verspreidingsatlas van de macro-nachtvlinders in Vlaanderen: een gezamenlijk project van de V.V.E., Natuurpunt en het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO).
Phegea 50(2): 50–51.
De Rode Lijst van de macro-nachtvlinders geeft aan welke kans soorten hebben om uit te sterven in Vlaanderen. De publicatie van de Rode Lijst is voor dit jaar voorzien. Naast deze Rode Lijst wordt er gewerkt aan een volwaardige verspreidingsatlas voor Vlaanderen. Dit wordt een gezamenlijke publicatie van de V.V.E. en de Vlinderwerkgroep van Natuurpunt. In dit werk worden de ecologie, verspreiding en trends besproken voor elk van de 722 soorten macro-vlinders die in Vlaanderen populaties hebben.
(Nederlands) –
Meert R.: About Grapholita compositella (Lepidoptera: Tortricidae) feeding in the stems of Fabaceae.
Phegea 50(2): 52–54.
Larvae of Grapholita compositella (Fabricius, 1775) live on various species of Fabaceae; they feed between folded or spun leaves, flowers or seeds of the host plant. Stem-boring activity is often mentioned in the literature, but few illustrations about this behaviour are available. In this article, observations of stem boring larvae of G. compositella are described and illustrated.
(English) –
Meert R.: Stem-mining behaviour of young Paradoxus osyridellus larvae (Lepidoptera: Yponomeutidae).
Phegea 50(2): 55–58.
Larvae of Paradoxus osyridellus Stainton, 1869 are known to feed on Osyris alba L. within a silken web around the twigs. Recent observations reveal that newly hatched larvae mine the bark of stems of the host plant. In this article, the bionomics of P. osyridellus are described and illustrated, partially based on a breeding experiment.
(English) –
Gumhalter D.: New distribution records of Aglossa signicostalis (Lepidoptera: Pyralidae) in Europe: a new species for the fauna of Croatia.
Phegea 50(2): 59–63.
A new species for the Croatian moth fauna was identified in July 2021 when a specimen of Aglossa signicostalis Staudinger, 1871, family Pyralidae, was recorded in the country for the first time. The specimen of this myrmecophilous species was collected during a field trip in Zagreb in a meadow close to the Sava riverbank. This record represents a contribution to its general distribution in Europe and an extension of its known distribution range. With this addition, the number of Pyraloidea species recorded from Croatia rises to 397 and the number of Pyralidae to 179.
(English) –
Peeters I.: A field report on Carabus species (Coleoptera: Carabidae) in the Netherlands during October 2021.
Phegea 50(2): 64–68.
The author reports several Carabus species, found during a field trip in October 2021 in The Netherlands. Following information about the species concerned, the habitats these species were found are discussed.
(English) –
Garrevoet T.: Paranthrene insolitus (Lepidoptera: Sesiidae), een nieuwe wespvlindersoort voor België.
Phegea 50(2): 69–72.
In juni 2021 werden in het zuiden van de provincie Luxemburg een zestal feromoonvallen gehangen om de aanwezigheid van Paranthrene insolitus Le Cerf, 1914 na te gaan. In vier van de zes valletjes werd de soort aangetroffen. De levenswijze van de soort wordt hier besproken alsook de momenteel gekende verspreiding in België.
(Nederlands) –
Phegea 50 – nummer 3 (1
september 2022) (Nieuwsbrief/Newsletter)
Meert R.: Additional information about different stem-boring Lepidoptera (Glyphipterigidae, Tortricidae & Noctuidae) on Luzula luzuloides in Belgium.
Phegea 50(3): 76–80.
During the period 2018–2021, larvae of three different species of Lepidoptera were found boring in the stems of Luzula luzuloides: Glyphipterix bergstraesserella (Fabricius, 1781) (Glyphipterigidae), Isotrias rectifasciana (Haworth, 1811) (Tortricidae) and an undetermined species of Noctuidae. In this article, information is provided about their habitus and biology.
(English) –
Meert R.: New observations of Pleurota aristella larvae (Lepidoptera: Oecophoridae).
Phegea 50(3): 81–83.
Larvae of Pleurota aristella (Linnaeus, 1767) (Oecophoridae) are polyphagous on different kinds of herbaceous plants and are rarely recorded. In this article, two recent observations in Belgium and France are described and illustrated, both on host plants previously unrecorded in the literature. These observations are compared with the workings of some other insects that feed in a similar way.
(English) –
Troukens W.: Tonderkevers (Coleoptera: Erotylidae) aan de westrand van Brussel.
Phegea 50(3): 84–89.
Erotylidae zijn kleine, min of meer ovale kevers die men kan aantreffen op boomstammen en achter schimmelige schors. Deze familie telt wereldwijd ongeveer 2500 soorten maar is vooral aanwezig in de tropen. In België zijn 10 soorten bekend waarvan 4 aan de westrand van Brussel. Dat zijn: Cryptophilus propinquus Reitter, 1874, Dacne bipustulata (Thunberg, 1781), Tritoma bipustulata Fabricius, 1775 en Triplax rufipes (Fabricius, 1787). Deze laatste is in België pas voor het eerst gevangen in 1991.
(Nederlands) –
Troukens W.: Opvallende aberratie van Plagiodera versicolora (Coleoptera: Chrysomelidae).
Phegea 50(3): 90–91.
Tussen 27.vi.2020 en 11.vii.2020 werd in Zeebrugge (WV) een exemplaar gevangen van Plagiodera versicolora (Laicharting, 1781) (Coleoptera: Chrysomelidae). Dit specimen vertoont een afwijkende structuur van de dekschilden. Een foto en een korte beschrijving tonen het verschil aan met de typevorm.
(Nederlands) –
Troukens W.: Triplax-soorten (Coleoptera: Erotylidae) in België.
Phegea 50(3): 92–95.
De auteur bespreekt de aanwezigheid van drie Triplax-soorten in België. T. russica is de minst zeldzame en hij is vooral present in de provincie Limburg. T. lepida is sinds 1963 slechts bekend van twee lokaliteiten in de provincie Namen. T. collaris is een adventief uit Frankrijk: in 1984 werden negen exemplaren gevonden in de provincie Oost-Vlaanderen in een houtzagerij. Triplax-soorten leven vooral in oude bosgebieden met dood hout en oesterzwammen (Pleurotus).
(Nederlands) –
Steeman C. & Sierens T.: Interessante waarnemingen van Lepidoptera in België in 2021.
Phegea 50(3): 96–106.
Nieuwe provinciegegevens en andere interessante waarnemingen van Lepidoptera in 2021 worden gemeld. Ook enkele oudere gegevens worden vermeld. De hele lijst is alfabetisch gerangschikt. Systematiek en nomenclatuur volgens de Catalogus van de Belgische Lepidoptera (De Prins & Steeman 2003–2022). Verschillende nieuwe soorten voor de Belgische fauna worden vermeld: Aedia leucomelas (Linnaeus, 1758), Clepsis peritana (Clements, 1861), Denisia stroemella (Fabricius, 1779), Mniotype solieri Boisduval, 1829, Nemapogon inconditella (D. Lucas, 1956), Pempeliella genistella (Duponchel, 1936), Symmoca signatella Herrich-Schäffer, 1854 en Thysanoplusia orichalcea (Fabricius, 1775).
(Nederlands) –
Peeters I.: Contribution to the knowledge of Carabus species (Coleoptera: Carabidae) in South Denmark.
Phegea 50(3): 107–111.
The author reports the presence of several Carabus species found in South Denmark in July 2021. Apart from specific species information, the habitats are also briefly discussed.
(English) –
Garrevoet T.: Het gebruik van kwikdamplampen: een optimalisatie.
Phegea 50(3): 112–114.
De nog steeds veelgebruikte kwikdamplampen hebben het vervelende nadeel dat ze enkel kunnen functioneren in combinatie met een ballast (smoorspoel). Door inductie veroorzaakt deze een vermogensverlies doordat spanning en stroom niet meer in fase verlopen. Hierdoor verbruikt de lamp meer vermogen en wordt, bij het gebruik van een generator, het aantal lampen dat kan worden aangesloten beperkt. Het toevoegen van een condensator kan dit echter compenseren. In dit artikel wordt wat theoretische achtergrond verstrekt maar ook de praktische uitvoering van de implementatie van zo’n condensator wordt besproken.
(Nederlands) –
De Grote D., Nossent R. & Baeten S.: Schorrengrasmineermot Elachista stabilella (Lepidoptera: Elachistidae) nieuw voor de Belgische fauna.
Phegea 50(3): 115–117.
Op 8 augustus 2020 werden 3 exemplaren van de schorrengrasmineermot — Elachista stabilella (Stainton, 1851) (Elachistidae) gevangen in Het Zwin te Knokke (West-Vlaanderen), leg. Stijn Baeten, Dan Slootmaekers, Regis Nossent, Eef Thoen en Joris Elst. Enkele weken later, op 20 september 2020, werd een exemplaar gevangen en gefotografeerd in de Heurnemeersen in Oudenaarde (Oost-Vlaanderen), leg. Davy De Groote. Dit betreffen de eerste waarnemingen van deze soort in België. Een korte beschrijving van de levenswijze en de verspreiding in Europa wordt weergegeven.
(Nederlands) –
Phegea 50 – nummer 4 (1 december 2022) (Nieuwsbrief/Newsletter)
Couckuyt J.: Is een ‘regionaal’ tuinmeetnet representatief om de huidige trend van dagvlinders in Vlaanderen weer te geven? Deel 1 (2017–2021).
Phegea 50(4): 124–141.
Het tuinmeetnet van de VVE WG Dagvlinders heeft als doel een trend te bepalen van de soorten dagvlinders die in een tuin en rond de omgeving daarvan voorkomen. Dit tuinmeetnet is een lange termijn project dat zich hoofdzakelijk concentreert in en rond het onderzoeksgebied van het Project Dagvlinders Durme- en Scheldegebied (PDDS) in het noorden van Oost-Vlaanderen. Dit tuinmeetnet is een middel om na te gaan hoe dagvlinders zich handhaven in een ‘onnatuurlijke’ omgeving met veel (lint)bebouwing en intensieve landbouw zoals we in dit deel van Vlaanderen kennen.
(Nederlands) – S1
De Prins G., De Prins W., Boevé J.-L., Claerebout S., Raemdonck H., Troukens W., Wullaert S. & Drumont A.: De nachtvlinders (Lepidoptera) waargenomen tijdens het inventarisatieproject in de Botanische Tuin Jean Massart te Oudergem (Brussels Hoofdstedelijk Gewest).
Phegea 50(4): 142–159.
Tijdens een project met steun van Leefmilieu Brussel werd de entomofauna van de Botanische Tuin Jean Massart bestudeerd in de periode 2015–2021. In dit artikel worden de resultaten besproken van het onderzoek naar de nachtvlinders (Lepidoptera) in dit gebied. In het totaal werden 489 soorten genoteerd. Enkele bemerkenswaardige soorten worden kort besproken.
(Nederlands) – S2
Parmentier L.: Contribution to the butterfly (Rhopalocera) fauna of Albania with confirmation of the presence of the black hairstreak Satyrium pruni (Linnaeus, 1758) (Papilionoidea: Lycaenidae) in the country.
Phegea 50(4): 160–163.
In July 2018 a new expedition was undertaken to explore unknown regions of Albania including the central Dibër region. On 24.vii.2018, the author observed and collected a worn female of Satyrium pruni (Linnaeus, 1758) (Papilionoidea: Lycaenidae) near Guri i Vashës. Previously, the status of this species had been relegated to data deficient in the last checklist of Albanian butterflies. In this article, a voucher specimen is described, together with the biotope, and the presence of this species in Albania is confirmed. It is expected that more localities will be found, from central up to North Albania, especially when searching in June.
(English) –
Troukens W. & Ignace D.: Cryptophilus obliteratus (Coleoptera: Erotylidae): een invasief tonderkevertje uit Oost-Azië.
Phegea 50(4): 124–141.
Naar aanleiding van een aantal vangsten van Cryptophilus obliteratus Reitter, 1874 besloot de eerste auteur een studie te maken over de huidige verspreiding van deze soort in België. Deze kever leeft in schimmelig plantaardig materiaal. Hij is afkomstig uit Oost-Azië. De eerste Belgische vondsten werden vermeld in de provincie Henegouwen op 20.vi.2014.
(Nederlands) –
