Vlaamse Vereniging voor Entomologie
Flemish Entomological Society

Phegea 46 – 2018


Home | Publicaties | Overzicht
 
Phegea 46 – 2018

Phegea 46 – nummer 1 (1 maart 2018) (Mededelingen)

Vantieghem P.: First sightings of the southern small white Pieris mannii (Lepidoptera: Pieridae) in the Low Countries.
Phegea 46(1): 2–7.
The first records of southern small white Pieris mannii (Mayer, 1851) for the Netherlands and Belgium in 2015, 2016 and 2017 are reviewed. An overview of the range expansion is given and the possible ecological triggers of this expansion are discussed. The possibility of historical presence of the species in Belgium is examined as well as the future of the species in the Low Countries.
(English) –

De Prins W., Steeman C. & Jacobs M.: Caloptilia honoratella (Lepidoptera: Gracillariidae) een nieuwe soort voor de Belgische fauna.
Phegea
46(1): 8–9.
Op 04 juni 2006 werd het eerste Belgische exemplaar van Caloptilia honoratella (Rebel, 1914) verzameld te Kinrooi (LI), gevolgd door een tweede ex. op 10 april 2017 te Kapellen (AN). Deze soort wordt hier voor het eerst uit België vermeld. Ze leeft bij ons uitsluitend op Acer pseudoplatanus. De Belgische vindplaatsen liggen op de noordwestgrens van het areaal.
(Nederlands) –

Ghavalas N. & Coutsis J. G.: Summer Skippers and Butterflies from the Greek islands of Zákinthos (= Zante) and Kérkira (= Corfu), and a review of the hitherto known butterfly fauna of these two islands (Lepidoptera: Papilionoidea).
Phegea
46(1): 10–20.
Skipper and Butterfly records made by the first author on the Greek islands of Zákinthos and Kérkira are being listed together with those carried out by others. The sum-total of known, combined skipper and butterfly species for each one of these two islands is being presented and discussed.
(English) –

Cuvelier S., Pauwels J. & Van de Kerckhove O.: Een intergenerische paring van dagvlinders (Lepidoptera: Nymphalidae, Satyrinae).
Phegea
46(1): 21.
Recent werd in Aalter (België, Oost-Vlaanderen) een intergenerische paring van een mannetje Maniola jurtina (Linnaeus, 1758) met een vrouwtje Aphantopus hyperantus (Linnaeus, 1758) waargenomen.
(Nederlands) –

Peeters I.: Description of a new individual form of Carabus (Chrysocarabus) auronitens ssp. auronitens (Coleoptera: Carabidae).
Phegea
46(1): 22–24.
The author describes a new individual form of Carabus (Chrysocarabus) auronitens ssp. auronitens and gives some particularities about the polychromatic character of the species as well as the habitat.
(English) –

 

Phegea 46 – nummer 2 (1 juni 2018) (Mededelingen)

Meert R.: Zelleria oleastrella (Lepidoptera: Yponomeutidae) nieuw voor België.
Phegea 46(2): 26–30.
Op 8 juni 2016 werd in een skinnerval te Sint-Amandsberg een imago Zelleria oleastrella (Millière, 1867) opgemerkt. Het gaat om de eerste waarneming voor België van deze soort. In augustus 2016 werden vervolgens meerdere rupsen van deze microvlinder gevonden op een oude olijfboom, Olea europaea, in een tuincentrum te Lebbeke (Oost-Vlaanderen). Hoewel deze dieren waarschijnlijk werden ingevoerd samen met de plant uit het land van oorsprong (Italië), konden later dat jaar bewijzen worden verzameld van voortplanting op de vindplaats. Gegevens over de verspreiding en bijkomende beschrijvingen van de verschillende stadia en levenscyclus worden in dit artikel behandeld. Tevens wordt ingeschat in hoeverre deze soort een toekomstige standvlinder kan worden in België.
(Nederlands) –

Steeman C. & Sierens T.: Interessante waarnemingen van Lepidoptera in België in 2017 (Lepidoptera).
Phegea 46(2): 31–47.
Enkele nieuwe provinciegegevens en andere interessante waarnemingen van Lepidoptera in 2017 worden gemeld. Enkele oudere gegevens worden eveneens vermeld. De hele lijst is alfabetisch gerangschikt. Systematiek en nomenclatuur volgens de Catalogus van de Belgische Lepidoptera (De Prins 2016). Verschillende nieuwe soorten voor de Belgische fauna worden vermeld: Aethes bilbaensis, Anarsia innoxiella, Caloptilia honoratella, Capperia trichodactyla, Caryocolum blandulella, Chamaesphecia nigrifrons, Chiasmia aestimaria, Cosmopterix pulchrinella, Depressaria libanotidella, Ectoedemia minimella, Endothenia oblongana, Eublemma ostrina, Eucosma balatonana, Eulamprotes immaculatella, Hellinsia osteodactylus, Pharmacis fusconebulosa, Scythris crassiuscula en Stigmella filipendulae.
(Nederlands) –

Cuvelier S., Parmentier L., Paparisto A. & Couckuyt J.: Butterflies of Albania – Fluturat e Shqipërisë. New surveys, new species and a new checklist (Lepidoptera: Papilionoidea).
Phegea 46(2): 48–69.
Three new butterfly species were recorded for Albania during two recent surveys: Pyrgus andromedae (Wallengren, 1853), Colias caucasica (Staudinger, 1871) and Leptidea juvernica Williams, 1946. Also Boloria titania (Esper, 1793) is new for the current Albanian territory that had previously been described by Rebel from the historical, larger Albania but situated now in Kosovo. Two data deficient species from the last checklist are confirmed: Carterocephalus palaemon (Pallas, 1771) and Hipparchia semele (Linnaeus, 1758). The status of six species is changed from present to data deficient or potential presence because of lacking recent evidence: Pontia chloridice (Hübner, 1813), Satyrium pruni (Linnaeus, 1758), Neptis rivularis (Scopoli, 1763), Euphydryas maturna (Linnaeus, 1758), Coenonympha glycerion (Borkhausen, 1788) and Kirinia climene (Esper, 1783). The geographical distribution for Pseudochazara tisiphone Brown, 1980 is significantly expanded to central Albania. Dot distribution maps are provided for all Albanian butterfly species. In addition to the new data, the available literature is screened, resulting in a mandatory update of the checklist for the Albanian butterflies. 196 species with recent evidence, 4 are data deficient and at least 9 have the potential to be discovered with future surveys.
(English) – [S1] [S2] [S3] [S4]

Troukens W., Raemdonck H. & Drumont A.: De stokroosaardvlo, Podagrica fuscicornis (Coleoptera: Chrysomelidae) in de Benelux.
Phegea 46(2): 70–72.
Podagrica fuscicornis (Linnaeus, 1767) is oorspronkelijk een kleine kever uit Midden-, Zuid- en Oost-Europa, het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Sinds enkele jaren is hij ook vrij algemeen in de Benelux, Zuid-Engeland, Noord-Duitsland, Denemarken tot zelfs in het Balticum. Men vindt de kevers op Malvaceae, vooral in tuinen met stokroos (Alcea rosea). In de Botanische Tuin Jean Massart te Oudergem (Brussels Hoofdstedelijk Gewest) werd op 15.vi.2017 een unieke kleuraberratie ontdekt met bruinzwarte kop, halsschild, sprieten en poten.
(Nederlands) –

Phegea 46 – nummer 3 (1 september 2018) (Mededelingen)

Wullaert S.: Resultaten van de Werkgroep Bladmineerders uit 2017 met meldingen van minerende en andere zeldzame Lepidoptera in België en van 8 nieuwe soorten voor de Belgische fauna (Depressariidae, Gelechiidae, Hepialidae, Nepticulidae, Pterophoridae en Tortricidae).
Phegea 46(3): 74–90.
Belangrijke meldingen van zeldzame en nieuwe soorten voor de Belgische fauna worden meegedeeld. De nieuwe soorten voor België zijn: 1. Depressaria libanotidella Schläger, 1849 (Depressariidae), 3 ex. te Furfooz (NA) op 10.vi.2017. 2. Eulamprotes immaculatella (Douglas, 1850) (Gelechiidae), 3 ex. te Dilsen-Stokkem (LI) op 29.iv.2017. 3. Pharmacis fusconebulosa (De Geer, 1778) (Hepialidae), meer dan 100 ex. te Rocherath (LG) op 23.vi.2017. 4. Ectoedemia minimella (Zetterstedt, 1839) (Nepticulidae), in een periode van één maand werden op verscheidene plaatsen in België mijnen van deze soort gevonden, de eerste te Rocherath (LG) op 19.viii.2017. 5. Stigmella filipendulae (Wocke, 1871) (Nepticulidae), 4 bladmijnen te Zichem (VB) op 26.viii.2017. 6. Hellinsia osteodactylus (Zeller, 1841) (Pterophoridae), 3 ex. te Rocherath (LG) op 23.vi.2017. 7. Aethes bilbaensis (Rössler, 1877) (Tortricidae), in een tijdspanne van één maand werden in vier provincies exemplaren gevangen en gecontroleerd op genitaliën, het eerste exemplaar te Dilsen-Stokkem (LI) op 09.vii.2017. 8. Eucosma balatonana (Osthelder, 1937) (Tortricidae), 2 ex. te Visé (LG) op 27.v.2017.

(Nederlands) –

Slootmaekers D., Snyers C. & Wullaert S.: Ephestia welseriella and Delplanqueia inscriptella (Lepidoptera: Pyralidae, Phycitinae), new to the Belgian fauna.
Phegea 46(3): 91–93.
In 2015 and 2016 several specimens of Ephestia welseriella (Zeller, 1848) were trapped in Rochefort and three specimens of Delplanqueia inscriptella (Duponchel, 1837) were found at Han-sur-Lesse (both Namur, Belgium). These are the first records of these species in Belgium. Information on the geographical distribution and biology of both species is provided as well as an examination of the genitalia of D. inscriptella.

(English) –

Sierens T.: Mythimna favicolor, Pseudo-bleke grasuil (Lepidoptera: Noctuidae), bona fide kustsoort die ook in België voorkomt?
Phegea 46(3): 94–98.
Mythimna favicolor (Barrett, 1896) staat bekend als een halofiele soort met een erg beperkt areaal (zuidkust van Engeland, Noordzeekust van Duitsland en Denemarken). Het is tot nu toe onduidelijk of de soort ook in Nederland en België zou voorkomen. Er bestaan ook in Vlaanderen inderdaad vlinders die aan de uiterlijke kenmerken van M. favicolor lijken te voldoen, maar gezien het gebrek aan overtuigende distinctieve kenmerken tussen M. favicolor en M. pallens lijkt het niet aangewezen om te gewagen van een aparte soort.

(Nederlands) –

Vermandel E. & Vliegenthart A.: Trekvlinders in België en Nederland in 2017 (Lepidoptera).
Phegea 46(3): 99–105.
Verslag over de trekvlinders in 2017 in België en Nederland. Een verkorte versie in het Frans en Engels wordt achteraan toegevoegd.

(Nederlands) –

Coutsis J. G. & Bozano G. C.: The true identity of butterflies originally recorded as Hipparchia (Parahipparchia) pellucida (Stauder, 1923) from the Eastern Aegean Greek islands of Lézvos and Ikaría (Lepidoptera: Nymphalidae, Satyrinae).
Phegea 46(3): 106–109.
Old records of Hipparchia (Parahipparchia) pellucida (Stauder, 1923) from the Greek Islands of Lézvos and Ikaría, still being accepted as such, are shown to be erroneous due to misidentification of individuals actually belonging to the H. (P.) volgensis (Mazochin-Porshnjakov, 1952) / H. (P.) christenseni Kudrna, 1977 species-complex. The taxon pellucida is thus removed from the European butterfly faunal list. A record of pellucida from the western coast of Asia Minor based on the genitalia of a single female individual is considered invalid because the female appendages of this species in no way differ from those of either volgensis or christenseni, thus making it impossible to pinpoint the true identity of this individual.

(English) –

Dils J. & Gharali B.: Two new species of the genus Platypygus (Diptera: Mythicomyiidae: Platypyginae) from the Iberian Peninsula and Turkey.
Phegea 46(3): 110–118.
Two new species of the genus Platypygus, P. ibericus sp. nov. from the Iberian Peninsula and P. yellibelii sp. nov. from Turkey, are described and their diagnostic feature photographed. P. ibericus sp. nov. is closely related to P. melinoproctus Loew, 1873, but distinguished by the black hairs on the mesonotum. Platypygus yellibelii sp. nov. is closely related to P. titanomedea Gharali & Evenhuis, 2011 and P. kurdorum Paramonov, 1929, but separated from both by the length and density of hairs on the mesonotum and the yellow colour of the antennal pedicel.

(English) –

Troukens W.: Opnieuw een vangst van Tarsostenus carus (Coleoptera: Cleridae) in België.
Phegea 46(3): 119–120.
Op 23 mei 2017 werd opnieuw een exemplaar gevangen van Tarsostenus carus (Newman, 1840) te Hamme (Oost-Vlaanderen) door René Pletinck. Dit is de tweede vangst in België van dit Australisch mierkevertje.

(Nederlands) –


Phegea 46 – nummer 4 (1 december 2018) (Mededelingen)

Meert R.: Endothenia lapideana (Lepidoptera: Tortricidae) nieuw voor België.
Phegea 46(4): 122–125.
Op 7 maart 2018 werden in 2 Naamse natuurreservaten in totaal 7 rupsen gevonden van Endothenia lapideana (Herrich-Schäffer, 1851). Het gaat om de eerste bevestigde waarnemingen van deze soort in België. Bijna alle exemplaren werden gevonden in de basis van oude bloeistengels van geel vingerhoedskruid (Digitalis lutea) die meestal op enkele cm boven bodemniveau waren afgebroken. Dit artikel geeft algemene informatie over E. lapideana. Verder worden de Belgische vondsten in detail beschreven en met fotomateriaal geïllustreerd. Ten slotte worden enkele zoektips opgesomd.
(Nederlands) –

Rowlings M. & Cuvelier S.: Zizeeria karsandra (Lepidoptera: Lycaenidae) recorded from Crete (Greece): observations, distribution and habitats.
Phegea 46(4): 126–131.
Zizeeria karsandra (Moore, 1865) is formally documented with location details from the Greek island of Crete for the first time. This resolves a history of rumours, assertions and doubts of its presence on Crete and more widely in Greece. The butterfly was found easily but in low numbers over a five-day period in mid-October 2017. It was confirmed from a total of eleven locations across the lower Messara plain (Heraklion province, southern Crete). Provisional limits of its range are provided. The use of dry waste ground in urban habitats is reported. Further searches of suitable habitats in Crete and other Mediterranean islands would lead to a better knowledge of the distribution, phenology and ecology of this discrete and easily overlooked species.
(English) –

Coutsis J. G., Anastassiu H. & Benyamini D.: About the recently published records of Papilio saharae from Sicily and Malta (Lepidoptera: Papilionidae).
Phegea 46(4): 132–136.
Recently published records of Papilio saharae Oberthür, 1879 from the Mediterranean islands of Sicily and Malta, based on external wing characters, could not be supported by the authors on genitalic grounds. Male specimens from both these islands that appeared by wing characters saharae-like proved instead to have genitalia identical to those of P. machaon Linnaeus, 1758, clearly suggesting that P. saharae ought to be excluded from the butterfly fauna of both Sicily and Malta and in both instances substituted instead by P. machaon.
(English) –

Naderi A. R. & Russell P.: The larva and a new host-plant of Melitaea arduinna (Lepidoptera: Nymphalidae) in Iran.
Phegea 46(4): 137–138.
The larva of Melitaea arduinna (Esper, [1783]) from Iran is pictured here for the first time. A new host-plant for this species is recorded: Centaurea gaubae (Bornm.) Wagenitz.
(English) –

Çalışkan S. S.: Development of Plodia interpunctella (Lepidoptera: Pyralidae) in honey comb and its damage.
Phegea 46(4): 139–141.
There are numerous diseases and pests that cause damage in apiculture in Turkey, as well as in the rest of the world, and some of them cause serious damages to hives and its products. In this study, nutritional behaviours and damages caused by Plodia interpunctella (Hübner, [1813]), which is an important pest harmful for processed foods and warehoused products globally, in honey was studied. Larvae feeding on honey in pollen warehouses and pupas inside the honeycomb were observed. This causes a decrease in honey and beeswax quality because of their wastes and the silk webs they spun. It was detected that adult individuals growing up in honey copulated and laid eggs within a couple of days. Recently hatched larvae ate adult individuals and each other (cannibalism). Photos are added representing silky webs that larvae had spun during nutrition, wastes on honey after nutrition and behaviours related to pupa formations.
(English) –

Troukens W.: Calodromius bifasciatus (Coleoptera: Carabidae) in de Benelux en het omliggend gebied.
Phegea 46(4): 142–144
Op 3.iii.2016 werd in de Botanische Tuin Jean Massart te Oudergem (Brussels Hoofdstedelijk gewest) 1 exemplaar aangetroffen van Calodromius bifasciatus (Dejean, 1825) (Coleoptera: Carabidae). Dit winteractief loopkevertje wordt vooral ’s nachts waargenomen van oktober tot maart. Zijn oorspronkelijk areaal ligt in Frankrijk, Spanje en Noord-Afrika. Omstreeks de eeuwwisseling ontstonden er ook populaties in België, Nederland en in het westen van Duitsland.
(Nederlands) –

Phegea 46 – 2018